Snoepgoed

Het krijgen van lekkers is één van de belangrijkste aspecten van het Sintklaasfeest. Een gebruik dat afkomstig is van de Germanen.

In vroegere tijden was Sint Nikolaas o.a. ook een Goedhuwelijksman. In veel boeken en plaatjes komt dit gegeven terug. 1 Van de bronnen waarin dit terugkomt staat hieronder vermeld.  De reden waarom lekkernijen gegeven worden met Sint Nikolaas hebben wij mede te danken aan zijn ‘functie’ van Goedhuweijksman.

Zo verwijst het strooien van pepernoten naar vroegere vruchtbaarheidsriten,  gaven jongens een speculaaspop of marsepein aan een meisje, Indien het meisje de ‘speculaasvrijer’ aannam was dat een goed teken voor de relatie, mocht een meisje een taaitaaipop ontvangen van een jongen dan werd dat gezien als een belediging.

Klik op het plaatje en kom meer te weten over alle soorten Sint Nicolaassnoep.

Joannes Francq van Berkhey (1779). “Gedichten, van Joannes le Francq van Berkhey” (pagina 175, 179, 232, 272, 302 en 303). F. de Kruyff (Amsterdam)

“Ga, sprak hij, ô looze kinkel,
Loop, zoo ras gelijk een haas,
Naar een koek- of suikerwinkel,
Op de markt van Sint Niklaas!
Koop daar marsepeine ventjes,
Hartjes, mooi en fraai met goud,
Spekulatie, koek met krentjes, 
En zoo wat voor jong en oud:
Voor de Vrijers, een mooi meisje,
Geestig, aardig, netjes, jent;
Voor de Vrijsters, naar heus eischje,
Een galant, of stuks Student;”
“Ziet op Sint Niklaas Feest, hoe ‘t zoete Kind zijn’ schoe
gevuld vindt met banket, het stoute met een roê.”


Bronnen

Boeken en tijdschriften (op jaar van uitgifte)

Nederland

Betrekking hebbend op Nederland

“Swart register van duysent sonden” 1679 (V)
“Jan van Gysens maandaagse Amsterdamsche merkurius, verhaalende op een boertige wys, ’t voornaamste nieuws door heel Europa” 1717 (V)
“De gekroonde Utrechtze vreede, of Nederlandze Vreugd Godin” 1718 (2) (V)
“Apollo’s St. Nicolaasgift, aan Minerva” 1730 (1) (V)
“Almanacht heiligen, of History der opkomst, voortgang, en viering, van alle de heyligen, die doorgaans met roode letters in den almanach aangewessen zyn…” 1732 (V)
“Aanmerkingen over het wekelyks geschrift, uitkomende onder den naam van den Denker, en byzonder over zekere gezegdens in het zelfve…” 1772 (V)
“Gedichten, van Joannes le Francq van Berkhey” 1779 (V)
“De oprechte Zandvoorder speel-wagen” 1780 (1) (L) 
“St. Nikolaas geschenk voor Neerlandsch jeugd” 1780/1802 (V) 
“St. Nicolaas geschenk, voor den hertog van Wolffenbuttel” 1781 (3) (V)
“Onderwijs voor kinderen” 1782 (V)
“Geschenk voor de jeugd” 1788 (1) (V)
“Het Amsterdamsch canari-vogeltje, zingende verscheiden nieuwe zangstukjes op de fraaiste wyzen.” 1800 (2) (V)
“De Sint Nicolaas avond, of Het bezoek door den schoorsteen” 1809 (1) (V)
“Nieuw Nederduitsch A.B., spel- en lees-boekje” 1810  (2) (V)
“St. Nicolaas-zang, op den 6 december 1813” 1813 (3) (V)
“Verzameling van aardige en het verstand opscherpende anekdoten. Een St. Nikolaas-geschenkje voor de jeugd.” (pagina I/II) 1814 (2) (V)
“Gedichten” 1823 (1) (V)
“Poëzy” 1825  (1) (V)
“Mevrouw Veltman en hare voedsterlingen” 1825 (2) (V)
“Reisje door het Koningkrijk der Nederlanden en het Groot-Hertogdom Luxemburg” 1827 (1) (V)
“Nieuwe gedichtjes en vertellingen voor kinderen” 1830 (1) (V)
“Voorbeelden van gehoorzame en ongehoorzame kinderen” 1830 (2) (V)
“Gedichten” 1836 (V)
“Kleine verhalen van A.C.W. Staring” 1837 (1) (V)
“Nuttige en aangename mengelingen voor de jeugd” 1837 (2) (V)
“De gids” 1838 (1) (V)
“Vader en moeder Stroomdal en hunne kinderen” 1840 (3) (V)
“Verhandeling over het Westland, ter opheldering der loo-en, woerden en hoven, benevens de natuurdienst der Friesen en Batavieren” 1844 (V)
“Sint Nicolaas” 1850 (1) (L)
“Kinderliederen, en Nieuwe kinderliederen” 1850 (3) (V)
“Sint Nikolaas” 1850 (waarschijnlijk ouder) (4) (V)
“Volks-letterkunde, uitgegeven door de Vriend van Armen en Rijken” Deel I 1852 (2) (U)
“Eerste gedichten” 1852 (3) (V)
“De Kinderwereld” 1853 (1) (V)
“De huisvriend” 1856 (V)
“Europa”1860 (1) (V)
“Kinder-courant” 1860 (2) (V)
“Leidsch Dagblad” 1860 (3) (V) Krant
“Eene Surprise” 1866 (3) (V)
“Een jaar levens voor de dagbladpers” 1872 (2) (V)
“Vragen van den dag; Populair tijdschrift op het gebied van….” 1897 (1) (V)
“De wekker; nieuwe bijdragen voor het onderwijs” 1893 (1) (V)

Klik op het plaatje en ga terug naar het onderwerp kenmerken.