Johann Andreas Christian Löhr/Daniël Verwaard/Lieve van Ollefen/Johann Heinrich Ramberg (1821). “Voorvallen en merkwaardigheden uit het leven den kleinen Andries” (pagina 3 t/m 5 en 28 t/m 31). Gerrit Portielje (Amsterdam) 18 mei 2015
“Toenmaals was er nog een bullebak. Dit was een grimmig man, met een zwart gezigt, of wel een masker voor hetzelve, in eene vreemde, lelijke kleeding, met een ‘zak op den rug en een bloot zwaard in de hand.
Zoo ging de vreeslijke bullebak een paar dagen Sint Nicolaas op de straat rond, tierde, sloeg met het zwaard vonken uit de steenen, en maakte een ijslijk geweld….. “
Het betreft hier een boek dat niet geschreven is door een Nederlander. Het betreft een vertaling van een Duits boek. Toch kunnen wij uit dit boek opmaken dat het gebruik ook in Nederland plaats vind. Dat blijkt uit het voorwoord van de vertaler:
“… want er kwam toch een en ander in voor, waaraan onze Hollandsche knaapjes niet veel zouden hebben, en dat heb ik of maar overgeslagen of naar onze vaderlansche begrippen vervormd en met vaderlandsche benamingen uitgedrukt. Wonderingen en buitengewone gebeurtenissen zal men er niet in vinden, maar enkel dingen die u in uwe jeugd zelf reeds voorgekomen zijn of misschien zullen voorkomen….”
De volgende kenmerken zijn terug te vinden in het boek:
– Bang maken (van kinderen)
– de roe/gard
– de zak
– Lawaai maken/wild geraas
– Maskerade
– Strooien
– Zwart schmink