Pelznickel of Belsnickel

Deze figuur treedt onder verschillende namen op (Pelzmärtel (auch Pelzemärtel, Pelzermärtel, Pelzamärdl oder Pelzmartin) en is een in Franken (Zuidduitsland) en Westfalen langs de Rijn en in het Saarland, Odenwald en in Baden-Wurtemberg Baden-Württemberg verbreidde naam voor de gavenbrenger van de midwinter voordat het Kerstfeest begint. Regionaal treedt hij ook als Pelznickel op. In de viering vloeien het gebruik van de dagen van de Heilige Nikolaus en St. Martin (Sint Maarten!) samen. Op 11 november of op 6 december brengt deze gavenbrenger in zijn zak voor de brave kinderen noten en vruchten en voor de stoute de roe. Hij gaat gekleed in vellen en draagt een zwart gezicht.

Dit gebruik wordt ook in Amerika nog gevonden in de gemeenschappen van de Pensylvania Dutch onder de naam Belsnickel of Pelznickel, ook Belschnickel, Belznickle, Belznickel, Pelznikel, Pelznickel. Uit de naam blijkt een samensmelting van de donkere helper en Nikolaus (Nickel!). Een gegeven dat ook teruggevonden wordt bij de Zwarte Klazen in Nederland. De Kerstman wordt ook wel old Nick genoemd waarbij Nick dan juist slaat op de duivel.

“Belsnickel”

Picture of a Pennsylvania German folk-character called the Belsnickel, taken in the 1950s at an event near Philadelphia to which young children were brought for the specific purpose of being scared into good behavior by this creature. The Belsnickel was said to leave lumps of coal and switches in the holiday stockings of children who behaved badly during the year. This particular figure is carrying a switch with which he threatened the children in the room. It was all kind of in good fun, and also kind of…not, so far as the kids were concerned.

by Diversitti – Own work. Licensed under CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons –

De Belsnickel wordt ook wel uitgebeeld als de bekendere Kerstman. Vaak draagt hij dan een boompje en zie je hem door de schoorsteen! gaan.

Belsnickle