Nikker

Zoals omschreven in het Nederduitsch letterkundig woordenboek (Uitgifte: 1804/ Petrus Weiland) is de oorspronkelijke betekenis van het woord nikker watergeest.


“Een verdichte watergeest, of waterspook van eene wanstaltige gedaante, met welke schim men kinderen wel bang maakt.”


Nikker is ook een ander woord voor de duivel (uit hetzelfde boek):


“In het gemeene leven benoemt men den duivel met dezen naam: de zwarte Nikker.”


Uit het boek  maken we op dat de Nikker een zwarte kleur heeft. Tevens maken we op uit het boek dat de Nikker afkomstig is van het oud-Noordsche woord Nikr, wat ook watergeest betekend. Opvallend  is dat Odin in de Noordsche godenleer Nikarr werd genoemd (bron: “P.C. Hoofts Warenar” (Uitgifte: 1845/Pieter Corneliszoon Hooft en Matthias Vries)).


“Nikker is eene in het oude bijgeloof overbekende soort van watergeest, zwart van kleur…”

“Daar leeren wij, dat onze Nikker overeenstemt met den oud-Noordschen Nikr, insgelijks een watergeest, en die in het Deensch en Zweedsch nog als nök en näk bekend is. Oospronkelijk was het in de Noordsche Godenleer een naam van Odin zelven, die in de Edda’s als Nikarr en Hnikarr voorkomt en wel bepaaldeijk daar, waar hij als zeegod, als de woede der golven beteugelde optreedt. Ook de Engelschen hebben de n behouden, wanneer zij den Duivel, met gelijken overgang als bij ons heeft plaats gehad, the old Nick noemen”


Net als de Nikker is ook Zwarte Piet zwart van kleur. Er is een afbeelding bekend van een begeleider van Sint Nicolaas in een kikker kostuum (http://www.meertens.knaw.nl/cms/images/sinterklaas/Valsepourpiano.png) (Titelblad piano muziek: ‘St.Nicolas, Valse pour Piana/ litho is mogelijk gemaakt door P.W. van de Weijer Jr. (1856-1923), of betreft het hier het kostuum van een watergeest? Mocht het een kikker kostuum betreffen dan valt ook dit onder een watergeest. Voor een watergeest zijn vele regionale namen bekend, waaronder kikker (maar bv ook Haantje Pik, krulleboes en boeman).http://www.meertens.knaw.nl/kaartenbank/kaart/dialectkaart.html?id=26551.