Zwarte Klaas

Boek: “De Volksvermaken”                                                                                           (Uitgifte 1871/Johannes Gouw)


Tekst (pagina 254)

“Sinterklaas wordt door de heele Christenwereld gevierd, in vele landen precies als bij ons, in andere met eenig verschil. Zoo, om van elk één voorbeeld te noemen, verhaalt Westendorp, dat in Oostenrijk ook een Zwarte Klaas met een rammelenden ketting verschijnt, die vergulde koek voor de zoete, en een gard voor de stoute kinderen brengt, terwijl de jeugd er Sinterklaasliedjes zingt, als bij ons; te Rome daarentegen komt de zwarte bullebak met hetzelfde doel in den Kersnacht door den schoorsteen.”


In het boek wordt vermeld dat net als in Nederland ook in Oostenrijk een Zwarte Klaas bij het Sint Nicolaasfeest aanwezig is. Het is bekend dat Krampus de begeleider is van Sint Nicolaas in Oostenrijk. Bedoelt Westendorp hiermee dat ook in Nederland een soortgelijk figuur voorkwam als Krampus, genaamd Zwarte Klaas?

Opvallend, los van Zwarte Klaas, is ook de vergelijking met de zwarte bullebak uit Rome.

Het is bekend dat in Amsterdam Zwarte Klazen de buurten doorliepen, lawaai makend met behulp van kettingen, het op deuren en vensters bonzend en het met een bullebakstem roepend: ,,Synder ook quaje kyeren?”.

In één boek wordt de Zwarte Klaas in verband gebracht met schoorsteenvegers. In hoeverre dit een algemeen beeld was in die tijd is niet geheel duidelijk. Wel is het zo dat Sint Nicolaas patroonheilige is van de schoorsteenvegers.


Boek: “De arke Noach’s”                                                                                                 (Uitgifte: 1832/Antonij Cramer en Joannes Franiciscus Thijm)


Tekst (pagina: 185)

“Zwarte Klaas, de god der schoorsteenvegers beslisse ten deze , wie regt of onregt heeft.”

Begeleiders Nederland/België